Ếch ngồi đáy giếng - Cánh diều

1. Tìm hiểu chung

a. Tóm tắt

Một con ếch sống trong giếng lâu ngày. Nó cứ nghĩ mình là chúa tể, còn bầu trời chỉ là chiếc vung. Khi mưa to, nước dềnh đưa ếch ra ngoài. Quen thói huênh hoang, ếch bị một con trâu giẫm bẹp.

b. Bố cục: 2 đoạn

- Đoạn 1 (Từ đầu … đến "như một vị chúa tể"): Kể chuyện ếch khi ở trong giếng.

- Đoạn 2 (Phần còn lại): Kể chuyện ếch khi ra khỏi giếng.

c. Thể loại: truyện ngụ ngôn

2. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật

a. Giá trị nội dung

Từ câu chuyện về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nhỏ hẹp của chú ếch, truyện “Ếch ngồi đáy giếng” ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà huênh hoang, khuyên nhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.

b. Giá trị nghệ thuật

- Xây dựng hình tượng quen thuộc, gần gũi.

- Mượn chuyện con vật để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.

- Cách nói ẩn dụ, bài học giáo huấn được nêu lên một cách tự nhiên.

- Tình huống bất ngờ, hài hước, kín đáo.

Sơ đồ tu duy văn bản Ếch ngồi đáy giếng:

• Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người, xã hội (1),(2)
• Phương tiện vận chuyển của các dân tộc thiểu số Việt Nam

• Bụng và Răng, Miệng, Tay, Chân
• Những cánh buồm - Hoàng Trung Thông (Cánh diều)
• Mây và sóng - R.Ta-go (Cánh diều)
• Mẹ và quả - Nguyễn Khoa Điềm
• Tinh thần yêu nước của nhân dân ta - Hồ Chí Minh (SGK mới)
• Đức tính giản dị của Bác Hồ - Phạm Văn Đồng (SGK mới)
• Tượng đài vĩ đại nhất
• Cây tre Việt Nam
• Người ngồi đợi trước hiên nhà
• Trưa tha hương
• Ghe xuồng Nam Bộ