Bài 24 trang 111 SGK Toán 9 tập 1

Cho đường tròn (O), dây AB khác đường kính. Qua O kẻ đường vuông góc với AB,...

    Đề bài

    Cho đường tròn \((O)\), dây \(AB\) khác đường kính. Qua \(O\) kẻ đường vuông góc với \(AB\), cắt tiếp tuyến tại \(A\) của đường tròn ở điểm \(C\). 

    a) Chứng minh rằng \(CB\) là tiếp tuyến của đường tròn.

    b) Cho bán kính của đường tròn bằng \(15cm,\ AB=24cm\). Tính độ dài \(OC\).

    Phương pháp giải - Xem chi tiết

    a) Dùng dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến: Nếu một đường thẳng đi qua một điểm của đường tròn và vuông góc với bán kính đi qua điểm đó thì đường thẳng ấy là một tiếp tuyến của đường tròn.

    Sử dụng tính chất:

    +) Trong một đường tròn, đường kính vuông góc với một dây thì đi qua trung điểm của dây ấy.

    +) Nếu một đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn thì nó vuông góc với bán kính đi qua tiếp điểm đó.

    b) Sử dụng định lí Pytago: \(\Delta ABC\) vuông tại \(A\), khi đó: \(BC^2=AC^2+AB^2\).

    Sử dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông: \(\Delta ABC\), vuông tại \(A\), \(AH \bot BC\), khi đó: \(AB^2=BH.BC\). 

    Lời giải chi tiết

    a) Gọi \(H\) là giao điểm của \(OC\) và \(AB\).

    Xét đường tròn (O) có \(OH\perp AB\) tại H mà OH là 1 phần đường kính và AB là dây của đường tròn nên \(HA=HB=\dfrac{AB}2\) (Định lý 2 - trang 103).

    Suy ra \(OC\) là đường trung trực của \(AB\), do đó \(CB=CA\) (tính chất)

    Xét \(\Delta CBO\) và \(\Delta CAO\) có:

    \(CO\) chung 

    \(CA=CB\) (chứng minh trên) 

    \(OB=OA=R\)

    Suy ra \(\Delta CBO=\Delta CAO\) (c.c.c)

    \(\Rightarrow \widehat{CBO}=\widehat{CAO}\)( 2 góc tương ứng)  (1)

    Vì \(AC\) là tiếp tuyến của đường tròn \((O)\) nên:

    \(AC\perp OA\Rightarrow \widehat{CAO}=90^{\circ}\)   (2)

    Từ (1) và (2) suy ra \(\widehat{CBO}=90^{\circ}\).

    Tức là \(CB\) vuông góc với \(OB\), mà \(OB\) là bán kính của \((O)\).

    Vậy \(CB\) là tiếp tuyến của đường tròn \((O)\).

    b) Ta có: \(OA=OB=R=15 cm;\)

    \(\ HA=\dfrac{AB}{2}=\dfrac{24}{2}=12 cm\).

    Xét tam giác \(HOA\) vuông tại \(H\), áp dụng định lí Pytago, ta có: 

    \(OA^2=OH^2+AH^2\)

    \(\Leftrightarrow OH^{2}=OA^{2}-AH^{2}=15^{2}-12^{2}=81\)

    \(\Rightarrow OH=\sqrt{81}=9(cm)\)

    Xét tam giác \(BOC\) vuông tại \(B\), áp dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông, ta có:

    \(OB^{2}=OC\cdot OH \Rightarrow OC=\dfrac{OB^{2}}{OH}=\dfrac{15^2}{9}=25(cm).\)

    SGK Toán lớp 9

    Giải bài tập toán lớp 9 như là cuốn để học tốt Toán lớp 9. Tổng hợp công thức, lý thuyết, phương pháp giải bài tập đại số và hình học SGK Toán lớp 9 giúp luyện thi vào 10 hiệu quả. Giai toan 9 xem mục lục giai toan lop 9 sach giao khoa duoi day

    PHẦN ĐẠI SỐ - TOÁN 9 TẬP 1

    PHẦN HÌNH HỌC - TOÁN 9 TẬP 1

    PHẦN ĐẠI SỐ - TOÁN 9 TẬP 2

    PHẦN HÌNH HỌC - TOÁN 9 TẬP 2

    CHƯƠNG I. CĂN BẬC HAI. CĂN BẬC BA

    CHƯƠNG II. HÀM SỐ BẬC NHẤT

    CHƯƠNG I. HỆ THỨC LƯỢNG TRONG TAM GIÁC VUÔNG

    CHƯƠNG II. ĐƯỜNG TRÒN

    CHƯƠNG III. HỆ HAI PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN

    CHƯƠNG IV. HÀM SỐ y = ax^2 (a ≠ 0). PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN

    CHƯƠNG III. GÓC VỚI ĐƯỜNG TRÒN

    CHƯƠNG IV. HÌNH TRỤ - HÌNH NÓN - HÌNH CẦU

    BÀI TẬP ÔN CUỐI NĂM - TOÁN 9

    Xem Thêm

    Lớp 9 | Các môn học Lớp 9 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 9 chọn lọc

    Danh sách các môn học Lớp 9 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2025 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.

    Toán Học

    Vật Lý

    Hóa Học

    Ngữ Văn

    Sinh Học

    GDCD

    Tin Học

    Tiếng Anh

    Công Nghệ

    Lịch Sử & Địa Lý

    Âm Nhạc & Mỹ Thuật