Soạn bài Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiểu) SBT Ngữ Văn 9 tập 1
Bài tập
1. Câu 4*, trang 87, SGK.
Phân tích những thành công về nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Du trong đoạn trích Cảnh ngày xuân.
Trả lời:
Đoạn thơ có kết cấu theo trình tự thời gian đi từ khái quát đến cụ thể rất phù hợp với việc tái hiện khung cảnh mùa xuân và cuộc du xuân của chị em.
Kiều : bốn câu đầu gợi tả khung cảnh ngày xuân, tám câu tiếp theo gợi tả khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh, sáu câu cuối là cảnh chị em Kiều du xuân trở về. Kết cấu này cũng rất phù hợp với diễn biến tâm trạng con người trong cuộc du xuân.
Tác giả sử dụng rất thành công bút pháp nghệ thuật kết hợp giữa tả và gợi. Hai câu thơ đầu vừa miêu tả thời gian vừa gợi không gian mùa xuân. Ngày xuân thấm thoắt trôi mau, tiết trời đã bước sang tháng ba. Trong tháng cuối cùng của mùa xuân, những cánh chim én vẫn rộn ràng bay liệng giữa bầu trời trong sáng như thoi đưa.
Để gợi lên không khí lễ hội thật rộn ràng, một loạt từ hai âm tiết (cả từ ghép và từ láy) là tính từ, danh từ, động từ xuất hiện : gần xa, yến anh, chị em, tài tử, giai nhân, nô nức, sắm sửa, dập dìu,... Cách nói ẩn dụ "nô nức yến anh" gợi lên hình ảnh những nam thanh nữ tú, những tài tử giai nhân, từng đoàn người nhộn nhịp đi chơi xuân như chim én, chim oanh bay ríu rít.
Chỉ bằng vài nét gợi tả mà khung cảnh buổi chiều xuân hiện lên thật rõ nét: nắng nhạt, khe nước nhỏ, một nhịp cầu nhỏ bắc ngang. Mọi chuyển động đều nhẹ nhàng : mặt trời từ từ ngả bóng về tây, bước chân người thơ thẩn, dòng nước uốn quanh. Tất cả đang nhạt dần, lặng dần. Những từ láy : tà tà, thanh thanh, nao nao không chỉ biểu đạt sắc thái cảnh vật mà còn bộc lộ tâm trạng con người. Hai chữ nao nao (Nao nao dòng nước uốn quanh) đã nhuốm màu tâm trạng lên cảnh vật.
2. Phân tích, so sánh cảnh mùa xuân trong câu thơ cổ Trung Quốc : "Phương thảo liên thiên bích - Lê chi sổ điểm hoa" (Cỏ thơm liền với trời xanh - Trên cành lê có mây bông hoa) với cảnh mùa xuân trong câu thơ Kiều của Nguyễn Du : "Cỏ non xanh tận chân trời - Cành lê trắng điểm một vài bông hoa".
Trả lời:
Với bút pháp gợi tả, câu thơ cổ Trung Quốc đã vẽ lên được vẻ đẹp riêng của mùa xuân, có hương vị, màu sắc, đường nét. Đó là hương thơm của cỏ non (phương thảo). Đó là màu xanh mướt của cỏ tiếp nối với màu xanh ngọc của trời, cả chân trời, mặt đất đều "một màu xanh xanh" (liên thiên bích). Đó còn là đường nét của cành lê thanh nhẹ điểm vài bông hoa (sổ điểm hoa), cảnh đẹp mà dường như tĩnh tại.
Hai câu thơ trong Truyện Kiều : "Cỏ non xanh tận chân trời - Cành lê trắng điểm một vài bông hoa" là bức hoạ tuyệt đẹp về mùa xuân. Gam màu làm nền cho bức tranh xuân là thảm cỏ non trải rộng tới chân trời. Trên nền màu xanh non ấy điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng. Câu thơ cổ Trung Quốc chỉ nói cành lê điểm một vài bông hoa mà không nói tới màu sắc của hoa lê. Nguyễn Du chỉ thêm một chữ trắng cho cành lê mà bức tranh mùa xuân đã khác. Trong câu thơ của Nguyễn Du, chừ trắng trở thành điểm nhấn, làm nổi bật thần sắc của hoa lê. Màu xanh của cỏ non và sắc trắng của hoa lê làm cho màu sắc có sự hài hoà tới mức tuyệt diệu. Tất cả đều gợi lên vẻ đẹp riêng của mùa xuân : mới mẻ, tinh khôi, giàu sức sống (cỏ non) ; khoáng đạt, trong trẻo (xanh tận chân trời) , nhẹ nhàng, thanh khiết (trắng điểm một vài bông hoa).
3. Tìm những câu thơ có nghệ thuật ẩn dụ trong đoạn Cảnh ngày xuân.
Trả lời:
Những câu thơ có nghệ thuật ẩn dụ :
- Ngày xuân con én đưa thoi
- Gần xa nô nức yến anh.
4. Đoạn Cảnh ngày xuân chủ yếu được viết theo bút pháp nghệ thuật nào ? Lấy dẫn chứng làm sáng tỏ sự lựa chọn đó.
A - Tả
B - Gợi
C - Cả A và B
Trả lời:
Đọc lại phần Ghi nhớ (Ngữ văn 9, tập một, trang 87) để lựa chọn câu trả lời.
- Dẫn chứng làm sáng tỏ sự lựa chọn :
+ Dẫn chứng 1 : Hai câu thơ đầu vừa gợi tả thời gian, vừa gợi tả không gian mùa xuân. Câu thơ thứ nhất "Ngày xuân con én đưa thoi" vừa tả không gian : ngày xuân, chim én bay đi bay lại như thoi đưa, vừa gợi thời gian : ngày xuân qua nhanh quá. Câu thơ thứ hai : "Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi" vừa gợi thời gian : chín chục ngày xuân mà nay đã ngoài sáu mươi ngày (tức là đã qua tháng giêng, tháng hai và đã bước sang tháng ba), vừa gợi không gian : ngày xuân với ánh sáng đẹp, trong lành (thiều quang).
+ Dẫn chứng 2 : Câu thơ gợi tả cảnh người đi lễ hội thanh minh : "Gần xa nô nức yến anh - Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân - Dập dìu tài tử giai nhân - Ngựa xe như nước áo quần như nêm" vừa tả sự đông vui, vừa gợi lên không khí tấp nập, rộn ràng của cảnh và sự náo nức của tâm trạng.
Xemloigiai.com
SBT Ngữ văn lớp 9
Soạn bài sách bài tập Ngữ văn 9, giải câu hỏi SBT Ngữ văn 9 tập 1, tập 2. Tóm tắt, phân tích, nghị luận, tác giả, tác phẩm, bài tập tiếng Việt, tập làm văn
NGỮ VĂN 9 TẬP 1
- Soạn bài Phong cách Hồ Chí Minh
- Soạn bài Các phương châm hội thoại
- Soạn bài Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
- Soạn bài Đấu tranh cho một thế giới hòa bình
- Soạn bài Các phương châm hội thoại (tiếp theo)
- Soạn bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh
- Soạn bài Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và sự phát triển của trẻ em
- Soạn bài Các phương châm hội thoại (tiếp theo 2)
- Soạn bài Xưng hô trong hội thoại
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 1 - Văn thuyết minh
- Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương - Trích Truyền kì mạn lục
- Soạn bài Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
- Soạn bài Sự phát triển của từ vựng
- Soạn bài Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự
- Soạn bài Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh (Trích Vũ trung tùy bút)
- Soạn bài Hoàng Lê nhất thống chí (Hồi thứ mười bốn - trích)
- Soạn bài Sự phát triển của từ vựng (tiếp theo)
- Soạn bài Trả bài tập làm văn số 1
- Soạn bài "Truyện Kiều" của Nguyễn Du
- Soạn bài Chị em Thúy Kiều (trích Truyện Kiều)
- Soạn bài Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiểu)
- Soạn bài Thuật ngữ
- Soạn bài Miêu tả trong văn bản tự sự
- Soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều)
- Soạn bài Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)
- Soạn bài Trau dồi vốn từ
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 2 - Văn tự sự
- Soạn bài Thúy Kiều báo ân báo oán (trích Truyện Kiều)
- Soạn bài Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga (trích Truyện Lục Vân Tiên)
- Soạn bài Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
- Soạn bài Lục Vân Tiên gặp nạn (trích Truyện Lục Vân Tiên)
- Soạn bài Tổng kết về từ vựng
- Soạn bài Trả bài tập làm văn số 2
- Soạn bài Đồng chí
- Soạn bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- Soạn bài Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)
- Soạn bài Nghị luận trong văn bản tự sự
- Soạn bài Đoàn thuyền đánh cá
- Soạn bài Bếp lửa
- Soạn bài Tổng kết về từ vựng (tiếp theo 2)
- Soạn bài Tập làm thơ tám chữ
- Soạn bài Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
- Soạn bài Ánh trăng
- Soạn bài Tổng kết về từ vựng (luyện tập tổng hợp)
- Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
- Soạn bài Làng (trích)
- Soạn bài Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt)
- Soạn bài Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
- Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa (trích)
- Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 3 - Văn tự sự
- Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự
- Soạn bài Chiếc lược ngà (trích)
- Soạn bài Kiểm tra phần Tiếng Việt
- Soạn bài Ôn tập phần Tập làm văn
- Soạn bài Cố hương
- Soạn bài Ôn tập phần Tập làm văn (tiếp theo)
- Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I
- Soạn bài Những đứa trẻ (trích Thời thơ ấu)
- Soạn bài Trả bài tập làm văn số 3. Trả bài kiểm tra tổng hợp cuối học kì I
- Soạn bài Tổng kết phần tập làm văn
NGỮ VĂN 9 TẬP 2
- Soạn bài Bàn về đọc sách (trích)
- Soạn bài Khởi ngữ
- Soạn bài Phép phân tích và tổng hợp - Luyện tập phân tích và tổng hợp
- Soạn bài Tiếng nói của văn nghệ
- Soạn bài Các thành phần biệt lập
- Soạn bài Nghị luận về một sự vật, hiện tượng đời sống
- Soạn bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới
- Soạn bài Các thành phần biệt lập (tiếp theo)
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 5 - Nghị luận xã hội
- Soạn bài Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
- Soạn bài Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (trích)
- Soạn bài Liên kết câu và liên kết đoạn văn
- Soạn bài Con cò
- Soạn bài Trả bài tập làm văn số 5
- Soạn bài Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
- Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ
- Soạn bài Viếng lăng Bác
- Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) - Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- Soạn bài Luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 6 - Nghị luận văn học
- Soạn bài Sang thu
- Soạn bài Nói với con
- Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý
- Soạn bài Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ - Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Soạn bài Mây và sóng
- Soạn bài Ôn tập về thơ
- Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)
- Soạn bài Trả bài tập làm văn số 6
- Soạn bài Tổng kết phần văn bản nhật dụng
- Soạn bài Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt)
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 7 - Nghị luận văn học
- Soạn bài Bến quê (trích)
- Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt
- Soạn bài Luyện nói: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Soạn bài Những ngôi sao xa xôi (trích)
- Soạn bài Trả bài tập làm văn số 7
- Soạn bài Biên bản - Luyện tập viết biên bản (chung cho cả hai bài 28 và 29)
- Soạn bài Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang (trích Rô-bin-xơn Cru-xô)
- Soạn bài Tổng kết về ngữ pháp
- Soạn bài Hợp đồng - Luyện tập viết hợp đồng (chung cho cả hai bài 29 và 31)
- Soạn bài Bố của Xi-mông (trích)
- Soạn bài Ôn tập về truyện
- Soạn bài Tổng kết về ngữ pháp (tiếp theo)
- Soạn bài Con chó Bấc (trích Tiếng gọi nơi hoang dã)
- Soạn bài Kiểm tra phần Tiếng Việt
- Soạn bài Bắc Sơn (trích hồi bốn)
- Soạn bài Tổng kết phần văn học nước ngoài
- Soạn bài Tôi và chúng ta (trích cảnh ba)
- Soạn bài A - Nhìn chung về văn học Việt Nam
- Soạn bài B - Sơ lược về một số thể loại văn học
- Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối năm
- Soạn bài Thư (điện) chúc mừng và thăm hỏi
Lớp 9 | Các môn học Lớp 9 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 9 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 9 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Toán Học
Vật Lý
Hóa Học
Ngữ Văn
- SBT Ngữ văn lớp 9
- Đề thi vào 10 môn Văn
- Tác giả - Tác phẩm văn 9
- Văn mẫu lớp 9
- Vở bài tập Ngữ văn lớp 9
- Soạn văn 9 chi tiết
- Soạn văn 9 ngắn gọn
- Soạn văn 9 siêu ngắn
Sinh Học
GDCD
Tin Học
Tiếng Anh
- SBT Tiếng Anh lớp 9
- Đề thi vào 10 môn Anh
- SGK Tiếng Anh lớp 9
- SBT Tiếng Anh lớp 9 mới
- Vở bài tập Tiếng Anh 9
- SGK Tiếng Anh lớp 9 Mới
Công Nghệ
Lịch Sử & Địa Lý
- Tập bản đồ Địa lí lớp 9
- SBT Địa lí lớp 9
- VBT Địa lí lớp 9
- SGK Địa lí lớp 9
- Tập bản đồ Lịch sử lớp 9
- SBT Lịch sử lớp 9
- VBT Lịch sử lớp 9
- SGK Lịch sử lớp 9