Xiêm giữa thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX

6. Xiêm giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

a) Bối cảnh lịch sử

- Năm 1752, triều đại Ra-ma được thiết lập theo đuổi chính sách đóng cửa, ngăn cản thương nhân và giáo sĩ phương Tây vào Xiêm.

- Giữa thế kỉ XIX đứng trước sự đe dọa xâm lược của phương Tây, Ra-ma IV (Môngkút ở ngôi từ 1851-1868) đã thực hiện mở cửa buôn bán với nước ngoài, lợi dụng sự kiềm chế giữa các nước tư bản để bảo vệ nền độc lập của đất nước.

- Ra-ma V (Chulalongcon ở ngôi từ 1868 - 1910) đã thực hiện nhiều chính sách cải cách.

b) Nội dung cải cách

- Kinh tế:

+ Nông nghiệp: để tăng nhanh lượng gạo xuất khẩu nhà nước giảm nhẹ thuế ruộng, xóa bỏ chế độ lao dịch.

+ Công thương nghiệp: khuyến khích tư nhân bỏ vốn kinh doanh, xây dựng nhà máy, mở hiệu buôn, ngân hàng.

- Chính trị:

+ Cải cách theo khuôn mẫu Phương Tây.

+ Đứng đầu nhà nước vẫn là vua.

+ Giúp việc có hội đồng nhà nước (nghị viện).

+ Chính phủ có 12 bộ trưởng.

- Quân đội: tòa án, trường học được cải cách theo khuôn mẫu phương Tây.

- Xã hội: xóa bỏ chế độ nô lệ, giải phóng người lao động.

- Đối ngoại:

+ Thực hiện chính sách ngoại giao mềm dẻo.

+ Lợi dụng mâu thuẫn giữa 2 thế lực Anh - Pháp (vị trí nước đệm), vừa cắt nhượng một số vùng đất phụ thuộc để giữ chủ quyền đất nước.

c) Tính chất

- Xiêm phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa và giữ được chủ quyền độc lập.

- Tính chất: một cuộc cách mạng tư sản không triệt để.

- Trong bối cảnh chung của châu Á, Thái Lan đã thực hiện đường lối cải cách, chính nhờ đó mà Thái Lan thoát khỏi thân phận thuộc địa giữ được độc lập.

d) Mở rộng: Vì sao cuộc cải cách của vua Rama V được coi là một cuộc cách mạng tư sản không triệt để?

ND chính

Xemloigiai.com

• Dựa vào lược đồ (Hình 9), trình bày những nét chính về quá trình xâm lược của các nước đế quốc ở Đông Nam Á
• Hãy nêu những nét lớn trong phong trào đấu tranh chống thực dân Hà Lan của nhân dân In-đô-nê-xi-a cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX.
• So sánh những điểm giống và khác nhau giữa 2 xu hướng đấu tranh ở Phi-líp-pin.
• Cách mạng năm 1896 ở Phi-líp-pin diễn ra như thế nào ?
• Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ đối với Phi-líp-pin như thế nào ?
• Trình bày diễn biến chính các cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp của nhân dân Cam-pu-chia.
• Nhân dân hai nước Việt Nam và Cam-pu-chia đã đoàn kết chiến đấu như thế nào trong các cuộc khởi nghĩa A-cha Xoa và Pu-côm-bô ?
• Nêu những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào chống Pháp của nhân dân Lào đầu thế kỉ XX.
• Trình bày các biện pháp cải cách của Ra-ma V.
• Những cải cách của Ra-ma V có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của Xiêm ?
• Nêu những nét chính về tình hình các nước Đông Nam Á vào cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX .
• Em có nhận xét gì về hình thức đấu tranh giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX
• Vì sao Xiêm là nước duy nhất trong khu vực Đông Nam Á không trở thành thuộc địa của các nước phương Tây ?

• Quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân vào các nước Đông Nam Á
• Phong trào chống thực dân Hà Lan ở In-đô-nê-xi-a
• Phong trào chống thực dân ở Phi-líp-pin
• Phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân Cam-pu-chia
• Phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân Lào đầu thế kỉ XX