Tâm trạng người chiến sĩ cách mạng trong bài thơ Khi con tu hú của nhà thơ Tố Hữu
Dàn ý
1. Mở bài
- Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm.
- Giới thiệu về tâm trạng người chiến sĩ cách mạng: tâm trạng ngột ngạt và khao khát tự do.
2. Thân bài
a. Sơ lược về hoàn cảnh người chiến sĩ
- Bị bắt nhốt sau khi hoạt động cách mạng
- Tâm hồn luôn khao khát ra bên ngoài song sắt: đón nhận những vẻ đẹp của đất trời, thiên nhiên.
b. Người tù cách mạng khao khát tự do, đau khổ vì bị giam cầm
- Từ ngữ mạnh: “đạp”, “ngột”, “chết”, “uất”
- Từ ngữ cảm thán: “ôi”, “thôi”, “làm sao”,
⇒ Nghệ thuật tương phản cho thấy sự đối lập giữa cảnh đất trời bao la và cảnh tù đầy, người chiến sĩ khao khát tự do cháy bỏng, muốn đập tan mọi thứ để thoát khỏi cảnh tù túng.
⇒ Bài thơ kết thúc với tâm trạng nhức nhối, là dấu hiệu báo trước sự hành động để thoát khỏi hoàn cảnh sau này (Tố Hữu sau đó đã vượt ngục để vươn tới bầu trời tự do).
3. Kết bài
- Khái quát những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản.
- Bài thơ là bức chân dung tinh thần tự họa của Tố Hữu, cho chúng ta hiểu thêm về hình ảnh người chiến sĩ cách mạng anh hùng.
Bài mẫu
Bài tham khảo số 1
Tố Hữu là nhà thơ của lí tưởng cộng sản, thơ ông ngập tràn những hình ảnh làng mạn cách mạng. Tâm trạng người chiến sĩ cách mạng trong bài thơ Khi con tu hú của ông tiêu biểu cho phong cách ấy.
Nhan đề của bài chỉ là một cụm từ chỉ thời gian (vẫn chưa đầy đủ). Nhan đề của bài thơ là một ẩn ý vừa chỉ một thời điếm bừng lên của thiên nhiên, tạo vật, vừa chỉ sự khát khao hoạt động của con người.
Có thể tóm tắt nội dung bài thơ như sau: Khỉ con tu hú gọi bầy (cũng là khi mùa hè đang đến), người tù cách mạng càng thấy ngột ngạt, cô đơn trong phòng giam chật hẹp, càng khát khao được sống cuộc sống tự do bay bổng ở ngoài kia.
Sở dĩ, tiếng tu hú kêu lại có tác động mạnh đến tâm hồn của nhà thơ bởi nó là tín hiệu báo những ngày hè rực rỡ đến gần. Nó cũng là biểu tượng của sự bay nhảy tự do.
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần.
Không phải tiếng chim đơn độc mà là tiếng chim "gọi bầy", tiếng chim báo tin vui. Nghe chim tu hú gọi nhau biết rằng "lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần". Nhưng không phải chỉ có thế. Tiếng chim gợi lên một thế giới tràn ngập âm thanh, màu sắc, hình ảnh:
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đẩy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...
Đó là những sắc màu, âm thanh của cuộc sống hằng ngày. Màu vàng của ngô, màu hồng của nắng nổi bật trên cái nền xanh của đất trời, quyện với tiếng ve ngân và còn được điểm xuyết thêm bằng hình ảnh "Đôi con diều sáo lộn nhào từng không". Không gian tràn trề nhựa sống, đang vận động, sinh sôi nảy nở từng ngày.
Đọc kĩ lại những câu thơ, ta bỗng phát hiện thêm nhiều điều kì lạ khác nữa. Các sự việc không được miêu tả trong trạng thái bình thường, chúng được tô đậm, được đẩy lên mức cao nhất có thể. Không phải "hạt bắp vàng mà là "bắp rây vàng hạt" nắng là "nắng đào" màu sắc lộng lẫy nhất, trời xanh thì "càng rộng càng cao" tầm mắt cứ được mở rộng ra thêm mãi. Tiếng ve không chỉ "ngân" mà còn "dậy" lên, hai tính từ miêu tả âm thanh kết hợp với nhau khiến cho tiếng ve rộn rã khác thường. Chừng như để hoà điệu với những âm thanh và hình ảnh đó, cánh diều sáo cũng không chịu lững lờ" hay "vi vu" mà "lộn nhào từng không”. Cánh diều như cũng nô nức, vui lây trong không gian lộng lẫy màu sắc và rộn rã âm thanh đó.
Sở dĩ có hiện tượng đó là bởi tác giả đã không trực tiếp quan sát và miêu tả cảnh vật. Nhà thơ đang bị giam trong tù. Những bức tường kín mít vây xung quanh làm sao cho phép nhà thơ nhìn ngắm hay lắng nghe... Tất cả đều được tái hiện từ trí tưởng tượng, trí nhớ và hơn thế nữa là tình yêu, lòng khát khao mãnh liệt được tháo cũi sổ lồng. Trong cảnh tù đày, màu ngô lúa hay màu nắng, màu của trời xanh bỗng trở nên quý giá vô ngần, bởi thế nên những màu sắc, âm thanh hết sức bình thường bỗng trở nên lung linh, huyền ảo, rực rỡ hẳn lên. Đoạn thơ này thể hiện tình yêu sâu sắc của nhà thơ đối với cuộc sống, đối với quê hương.
Mộng tưởng càng tươi đẹp bao nhiêu thì hiện thực lại càng cay đắng, nghiệt ngã bấy nhiêu.
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
Tưởng như sự liên kết giữa hai đoạn thơ này không thật chặt chẽ và tứ thơ không liên tục. Khi hướng ra bên ngoài, nhà thơ tả cảnh nhưng khi hướng vào trong lại tả tâm trạng. Kì thực đây chính là sự liên kết vô cùng khéo léo và tinh tế. Mối dây liên kết ấy chính là tiếng chim tu hú. Tiếng chim gọi bầy tha thiết gợi mở một thế giơi bao la và vô cùng sinh động. Nhưng thế giới đó càng rộng rãi, rực rỡ bao nhiêu thì lại càng khiến cho người tù (đã bị tách biệt khỏi thế giới ấy) cảm thấy ngột ngạt và khao khát bấy nhiêu.
Tiếng chim tu hú ở đầu và cuối của bài thơ tuy đều biểu trưng cho tiếng gọi tha thiết của tự do, của cuộc sống ngoài kia đầy quyến rũ đối với người tù nhưng tâm trạng của người tù khi nghe tiếng tu hú lại rất khác nhau, ở câu thơ đầu, tiếng tu hú gợi hình ảnh cuộc sống đầy hương sắc, từ đó gợi ra cái khát khao về cuộc sống tự do. Thế nhưng, đến câu kết, tiếng chim ấy lại khiến cho người tù cố cảm giác bực bội, đau khổ vì chưa thể thoát ra khỏi cảnh tù dầy.
Bài thơ hay ở những hình ảnh thơ gần gũi, giản dị mà giàu sức gợi cảm, ở nghệ thuật sử dụng thể thơ lục bát uyển chuyển, tự nhiên và cả ở những cảm xúc thiết tha, sâu lắng, thể hiện được nguồn sống sục sôi của người cộng sản. Sông có thể chảy mãi, dòng chảy hôm qua khác dòng chảy hôm nay nhưng những gì là giá trị thì mãi ở lại. Và "Khi con tu hú" sẽ mãi ở lại nơi trái tim người đọc hôm nay và cả mai sau.
Xemloigiai.com
Xem thêm bài tham khảo khác tại đây:
- Hãy phân tích tâm trạng bức bối, khao khát tự do qua bài thơ Khi con tu hú của nhà thơ Tố Hữu
- Em hãy phân tích bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu
- Phân tích bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu
- Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ Khi con tu hú của nhà thơ Tố Hữu
- Cảm nhận về bài thơ "Khi con tu hú” của nhà thơ Tố Hữu
Văn mẫu lớp 8
Những bài văn phân tích, cảm nhận, dàn ý, bình giảng, bình luận hay nhất trong Văn mẫu lớp 8 gồm các bài văn thuộc dạng nghị luận xã hội, nghị luận văn học, biểu cảm, thuyết minh, tự sự hay nhất trong tác phẩm văn học cùng các các vấn đề xã hội nhanh nhất, chính xác nhất
Các dạng đề về tác phẩm văn học
- Tôi đi học - Thanh Tịnh
- Trong lòng mẹ - Nguyên Hồng
- Tức nước vỡ bờ - Ngô Tất Tố
- Lão Hạc - Nam Cao
- Cô bé bán diêm - An-đéc-xen
- Đánh nhau với cối xay gió - Xéc-van-téc
- Chiếc lá cuối cùng - O Hen-ri
- Hai cây phong - Ai-ma-tốp
- Thông tin về ngày trái đất năm 2000
- Ôn dịch, thuốc lá
- Bài toán dân số
- Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác - Phan Bội Châu
- Đập đá ở Côn Lôn - Phan Châu Trinh
- Muốn làm thằng cuội - Tản Đà
- Hai chữ nước nhà - Trần Tuấn Khải
- Nhớ rừng – Thế Lữ
- Ông đồ – Vũ Đình Liên
- Quê hương – Tế Hanh
- Khi con tu hú – Tố Hữu
- Tức cảnh Pác Bó – Hồ Chí Minh
- Ngắm trăng – Hồ Chí Minh
- Đi đường – Hồ Chí Minh
- Chiếu dời đô – Lý Công Uẩn
- Hịch tướng sĩ – Trần Quốc Tuấn
- Bàn luận về phép học – Nguyễn Thiếp
- Thuế máu – Nguyễn Ái Quốc
- Đi bộ ngao du – Ru-xô
- Ông Giuôc-đanh mặc lễ phục – Mô-li-e
- Nước Đại Việt ta - Nguyễn Trãi
Văn tự sự
Nghị luận xã hội
Văn thuyết minh
- Thuyết minh về vật nuôi
- Thuyết minh về danh lam thắng cảnh
- Thuyết minh về đồ dùng
- Thuyết minh về cây cối
- Thuyết minh về một nét văn hóa
- Thuyết minh về thể loại văn học
- Thuyết minh về món ăn
- Thuyết minh về người
Các bài tập làm văn
- Viết bài tập làm văn số 1
- Viết bài tập làm văn số 2
- Viết bài tập làm văn số 3
- Viết bài tập làm văn số 5
- Viết bài tập làm văn số 6
- Viết bài tập làm văn số 7
Tôi đi học - Thanh Tịnh
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Tôi đi học
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Tôi đi học
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Tôi đi học
Trong lòng mẹ - Nguyên Hồng
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Trong lòng mẹ
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Trong lòng mẹ
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Trong lòng mẹ
Tức nước vỡ bờ - Ngô Tất Tố
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Tức nước vỡ bờ
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Tức nước vỡ bờ
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Tức nước vỡ bờ
Lão Hạc - Nam Cao
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Lão Hạc
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Lão Hạc
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Lão Hạc
Cô bé bán diêm - An-đéc-xen
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Cô bé bán diêm
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Cô bé bán diêm
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Cô bé bán diêm
Đánh nhau với cối xay gió - Xéc-van-téc
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Đánh nhau với cối xay gió
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Đánh nhau với cối xay gió
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Đánh nhau với cối xay gió
Chiếc lá cuối cùng - O Hen-ri
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Chiếc lá cuối cùng
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Chiếc lá cuối cùng
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Chiếc lá cuối cùng
Hai cây phong - Ai-ma-tốp
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Hai cây phong
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Hai cây phong
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Hai cây phong
Thông tin về ngày trái đất năm 2000
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000
Ôn dịch, thuốc lá
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá
Bài toán dân số
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Bài toán dân số
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Bài toán dân số
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Bài toán dân số
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác - Phan Bội Châu
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Đập đá ở Côn Lôn - Phan Châu Trinh
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Đập đá ở Côn Lôn
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Đập đá ở Côn Lôn
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Đập đá ở Côn Lôn
Muốn làm thằng cuội - Tản Đà
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Muốn làm thằng cuội
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Muốn làm thằng cuội
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Muốn làm thằng cuội
Hai chữ nước nhà - Trần Tuấn Khải
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Hai chữ nước nhà
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Hai chữ nước nhà
Nhớ rừng – Thế Lữ
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Nhớ rừng
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Nhớ rừng
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Nhớ rừng
Ông đồ – Vũ Đình Liên
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Ông đồ
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Ông đồ
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Ông đồ
Quê hương – Tế Hanh
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Quê hương
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Quê hương
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Quê hương
Khi con tu hú – Tố Hữu
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Khi con tu hú
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Khi con tu hú
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Khi con tu hú
Tức cảnh Pác Bó – Hồ Chí Minh
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Tức cảnh Pác Bó
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Tức cảnh Pác Bó
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Tức cảnh Pác Bó
Ngắm trăng – Hồ Chí Minh
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Ngắm trăng
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Ngắm trăng
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Ngắm trăng
Đi đường – Hồ Chí Minh
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Đi đường
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Đi đường
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Đi đường
Chiếu dời đô – Lý Công Uẩn
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Chiếu dời đô
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Chiếu dời đô
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Chiếu dời đô
Hịch tướng sĩ – Trần Quốc Tuấn
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Hịch tướng sĩ
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Hịch tướng sĩ
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Hịch tướng sĩ
Bàn luận về phép học – Nguyễn Thiếp
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Bàn luận về phép học
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Bàn luận về phép học
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Bàn luận về phép học
Thuế máu – Nguyễn Ái Quốc
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Thuế máu
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Thuế máu
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Thuế máu
Đi bộ ngao du – Ru-xô
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Đi bộ ngao du
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Đi bộ ngao du
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Đi bộ ngao du
Ông Giuôc-đanh mặc lễ phục – Mô-li-e
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
Nước Đại Việt ta - Nguyễn Trãi
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Nước Đại Việt ta
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về tác phẩm Nước Đại Việt ta
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Nước Đại Việt ta
Nghị luận về một hiện tượng đời sống
- Tổng hợp các bài văn nghị luận về hiện tượng đời sống
- Tổng hợp các đoạn văn nghị luận về hiện tượng đời sống
Nghị luận về một tư tưởng đạo lí
Lớp 8 | Các môn học Lớp 8 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 8 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 8 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Toán Học
Vật Lý
Hóa Học
Ngữ Văn
- SBT Ngữ văn lớp 8
- Tác giả - Tác phẩm văn 8
- Văn mẫu lớp 8
- Vở bài tập Ngữ văn lớp 8
- Soạn văn 8 chi tiết
- Soạn văn 8 ngắn gọn
- Soạn văn 8 siêu ngắn
Sinh Học
GDCD
Tin Học
Tiếng Anh
Công Nghệ
Lịch Sử & Địa Lý
- SBT Lịch sử lớp 8
- Tập bản đồ Địa lí lớp 8
- SBT Địa lí lớp 8
- VBT Địa lí lớp 8
- SGK Địa lí lớp 8
- Tập bản đồ Lịch sử lớp 8
- SBT Lịch sử lớp 8
- VBT Lịch sử lớp 8
- SGK Lịch sử lớp 8