Soạn bài Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh SBT Ngữ văn 10 tập 1
1. Anh (chị) hãy phân tích hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh sau đây :
XUÂN DIỆU - MỘT NHÀ THƠ, NHÀ PHÊ BÌNH,
NGHIÊN CỨU THƠ CA TÀI NĂNG
Tôi không hiểu nhiều lắm về đời tư Xuân Diệu, cũng không hiểu ở các lĩnh vực khác, ở những mối quan hệ khác, Xuân Diệu là người như thế nào. Còn đối với văn chương, ở riêng địa hạt văn chương thì Xuân Diệu quả thực có biệt tài. Đặc biệt là tài thẩm thơ. Có khi ông chỉ chữa giúp tôi một chữ mà bài thơ biến đổi cả thần thái. Ví như bài Đêm Côn Sơn, tôi viết:
Mờ mờ ông Bụt ngồi nghiêm
Sợ gì, ông vẫn ngồi yên lưng đền.
Sợ gì là tôi tự nói với mình, trong đêm đừng sợ ông Bụt, ông vẫn chỉ ngồi yên thế thôi. Nhưng đến Xuân Diệu, ông chữa thành :
Mờ mờ ông Bụt ngồi nghiêm ;
Nghĩ gì, ông vẫn ngồi yên lưng đền.
Xuân Diệu chỉ thay một chữ nghĩ, ông Bụt đã hoá thành cơ thể sống, đã thành sự sống.
Xuân Diệu tinh tường như vậy đấy. Còn trong lĩnh vực sáng tác, Xuân Diệu đã hoàn thành xuất sắc sự nghiệp thơ ca của mình từ khi ông mới hai mươi tư tuổi : cho ra đời hai tập Thơ thơ và Gửi hương cho gió. Đây là thời kì rực rỡ nhất trong đời thơ Xuân Diệu. Thơ ông tài hoa, tinh tế và sang trọng. Sau này Xuân Diệu vẫn tiếp tục làm thơ, đều đặn và cần mẫn: "Cục ta cục tác - Đẻ trứng này rồi - Tôi còn trứng khác". Và cũng như con gà công nghiệp ấy, Xuân Diệu "đẻ" liên tục, sòn sòn hết lứa này đến lứa khác.Trung bình cứ một, hai năm ông lại cho ra đời một tập thơ đề huề, vạm vỡ. Nhưng đấy vẫn là sản phẩm phụ, là phần ông làm thêm, cho ta một Xuân Diệu sung sức, một Xuân Diệu phong phú, đa dạng, tung hoành trên nhiều đề tài.
Tuy thế, tôi trộm nghĩ, sự đóng góp lớn lao của Xuân Diệu sau Cách mạng vẫn không phải là thơ ca, mặc dù thơ ông vẫn hay, cũng không phải ở mảng dịch thuật, mặc dù mảng dịch thơ, giới thiệu thơ này cũng đã đủ thành một sự nghiệp mà nhiều người không dám mơ tưởng. Tài năng Xuân Diệu sau thời Thơ thơ và Gửi hương cho gió, một lần nữa lại rực chói lên ở lĩnh vực phê bình, nghiên cứu thơ ca. Nói như Chế Lan Viên, một mình Xuân Diệu làm việc bằng cả một viện hàn lâm văn học. Ở đó, ông vừa là viện trưởng vừa là anh loong toong. Xuân Diệu đã viết về hầu hết các danh nhân văn học Việt Nam. Viết hay đến mức không ai có thể sánh được. Mặc dù trước Xuân Diệu, chúng ta đã có Hoài Thanh - nhà phê bình thiên tài ở thời Thơ mới. Trong khi có những nhà nghiên cứu viết hàng tập chuyên luận dày hàng trăm trang về một tác giả nào đó mà vẫn lù mù, vẫn "mờ mờ nhân ảnh như người đi đêm", thì Hoài Thanh chỉ lẩy vài chữ, thậm chí chẳng cần trích một câu thơ nào, mà vẫn thể hiện hết thần thái, hồn vía của thi sĩ đó. Nếu Hoài Thanh có biệt tài tiên cảm văn chương, thì Xuân Diệu lại rất giỏi đi vào kĩ xảo, đi vào thực tiễn cụ thể của bếp núc nhà nghề. Hai tập Nhà thơ cổ điển của ông, cùng với Thi nhân Việt Nam của Hoài Thanh, là hai bộ sách quý, và đối với tôi, đó còn là bảo bối, là sách học nghề...
(Theo Trần Đãng Khoa, Chân dung và đối thoại,
Nhan đề do NBS đặt)
Trả lời:
Anh (chị) hãy đọc kĩ văn bản và trả lời các câu hỏi sau đây :
- Tài năng của Xuân Diệu được thuyết minh trên những lĩnh vực nào ?
- Trong từng lĩnh vực, tài năng đó được giới thiệu theo cách nào ? (Lưu ý: lĩnh vực sáng tác, lĩnh vực phê bình và nghiên cứu thơ ca).
- Nhìn toàn cục cũng như từng phần, văn bản đã lựa chọn những hình thức kết cấu nào ?
2. Hãy viết một bài văn thuyết minh một danh lam thắng cảnh ở địa phương hoặc anh (chị) đã có dịp đến thăm.
Trả lời:
- Chọn một danh lam thắng cảnh nổi tiếng ở địa phưong hoặc ở một nơi nào đó mà anh (chị) đã có dịp đến thăm.
- Dự kiến hình thức kết cấu của văn bản và lập dàn ý cho bài viết. Ví dụ :
+ Giới thiệu vị trí địa lí, cách đi đến địa điểm danh lam thắng cảnh đó.
+ Lần lượt thuyết minh những nét thật nổi bật như phong cảnh, sản vật, lịch sử,...
+ Bộc lộ suy nghĩ và tình cảm của mình.
Có thể tham khảo bài viết dưới đây:
HỘI AN TRÊN BẾN DƯỚI THUYỀN
Hội An ngày nay là một thị xã gồm ba phường nội thị và sáu xã vòng ngoài. Từ Đà Nẵng qua cầu sông Hàn, đi về phía nam dọc sân bay quân sự Nước Mặn, qua phố Non Nước, qua Điện Ngọc rồi đến Hội An chỉ 32 km, có xe buýt đi suốt ngày; hoặc có thể đi xe lam, xe buýt theo quốc lộ số 1 vào Vĩnh Điện 28 km, rồi từ Vĩnh Điện đi xe lam sang phía đông đến Hội An thêm 10 km nữa.
Đất Hội An chằng chịt sông lạch. Sông Thu Bồn từ phía tây Gò Nổi chảy ra Cửa Đại, có tên là sông Chợ Củi hay Sài Thị, đến đây được gọi là sông Hội An. Bên dưới thị xã Hội An vài cây số là ngã ba có Trường Giang chảy từ nam lên bắc, song song với bờ biển suốt từ cửa sông Tam Kì lên tới cửa sông Thu Bồn. Trường Giang là tàn tích của phá nước mặn xưa kia nằm dọc bờ biển Quảng Nam.
Ngoài hai sông lớn chảy ngang, chảy dọc như thế, lại còn vô số ngòi lạch chi chít, làm cho Hội An thành một ngã ba đường thuỷ tiện lợi vô cùng : phía đông có thể xuôi ra Cửa Đại, phía tây ngược lên đến các ngọn nguồn của các sông Vu Gia, Thu Bồn, theo đường biển lên đến sông Hàn ; phía nam theo Trường Giang vào Thăng Bình, Tam Kì, ra cửa Lỡ, cửa An Hoà và vũng Dung Quất; nghĩa là đi ngang dọc gần hết đất Quảng Nam. Vị trí đặc biệt như thế làm cho Hội An nay cũng như xưa, vừa là cảng sông, vừa là cảng biển, sầm uất, tấp nập lạ thường, nhộn nhịp suốt ngày và cả một phần đêm nữa. Quang cảnh trên bến dưới thuyền ấy, ngày trước Nguyễn Tuân đã tả trong tuỳ bút Cửa Đại: "[...] bóng trăng thanh rọi xuống mặt sông Hội An. Trên mặt sông, thực là một cái rừng cột thuyền buồm, mành ghe chi chít dây lèo buồm, dây thừng. Bấy nhiêu nét đen sắc đều nhấp nhô lay động theo mực nước thuỷ triều đang dâng lên rất mạnh. Ánh trăng bị dầm tan trong lòng con sông mà nước ngọt đang bị bể ngoài pha rót vào bao nhiêu là muối chát mặn".
Thuyền xuôi, thuyền ngược, thuyền vào, thuyền ra, không mấy ai quên ghé lên Phố ăn một món đặc biệt của Hội An là món "cao lầu" - một món ăn tương tự như phở, nhưng nước dùng rất ít, chỉ đủ ướt bánh mà thôi, còn thịt thì không phải luộc chín hay chần tái, mà xào qua trong chảo mỡ.
Hội An cũng không hiếm món ăn thú vị do sông nước đem lại. Sông Hội An - cũng được quen gọi là sông Phố - có một giống cá rất ngon, chỉ ở đây mới có mà thôi, là cá trảnh, mà chính người rất sành ăn là Nguyễn Tuân đã phải khen là thịt thơm như cá sông Hương. Và Nguyễn Tuân còn kể thêm một món ăn rất bình dân nữa: "[...] bên bờ xa kia là làng Cẩm Phố, một cái làng rất giàu có mà sớm mai tới đây người ta sẽ đem sang bên này bờ bán cho tôi những con hến luộc nhỏ xíu dùng làm đồ ăn điểm tâm với bánh tráng. Ở Huế món ăn bình dân nổi tiếng là hến ăn với cơm nguội, thì ở đây ăn với bánh tráng tức bánh đa. Bánh bẻ ra từng miếng, cầm tay xúc hến đưa lên miệng ăn luôn, bánh giòn nhai rau ráu, hến thì mềm mại, mặn mà, béo béo, mùi vị tương phản nhưng hợp thành một món thì lại hài hoà hết sức, vì món ăn mà lí thú thì chẳng nhất thiết cứ phải là cao lương, mĩ vị".
Sông trước mặt, biển bên cạnh lại còn cho người Hội An những món ăn trong bữa cơm hằng ngày rẻ mà ngon nữa: nào là mắm cá dưa, mắm cá cơm và nhiều thứ mắm khác; nào là cá nục, những con to bằng hai ngón tay và dài hơn ngón tay giữa người lớn; còn rau thì rau Trà Quế nổi tiếng, và tất cả rau, cá, thứ gì cũng rẻ lạ thường...
(Theo Hoàng Thiếu Sơn,
Việt Nam non xanh nước biếc)
SaXemloigiai.com
SBT Ngữ văn lớp 10
Soạn bài sách bài tập Ngữ văn 10, giải câu hỏi SBT Ngữ văn 10 tập 1, tập 2. Tóm tắt, phân tích, nghị luận, tác giả, tác phẩm, bài tập tiếng Việt, tập làm văn
NGỮ VĂN 10 TẬP 1
- Soạn bài Tổng quan văn học Việt Nam
- Soạn bài Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ
- Soạn bài Khái quát văn học dân gian Việt Nam
- Soạn bài Văn bản
- Viết bài văn số 1: Cảm nghĩ về một hiện tượng đời sống (hoặc một tác phẩm văn học)
- Soạn bài Chiến thắng Mtao Mxây
- Soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
- Soạn bài Lập dàn ý bài văn tự sự
- Soạn bài Uy - lít - xơ trở về
- Soạn bài Ra - ma buộc tội
- Soạn bài Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự
- Soạn bài Tấm Cám
- Soạn bài Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự
- Soạn bài Tam đại con gà và Nhưng nó phải bằng hai mày
- Soạn bài Viết bài làm văn số 2 : Văn tự sự
- Soạn bài Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa
- Soạn bài Đặc điểm của ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết
- Soạn bài Ca dao hài hước
- Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn tự sự
- Soạn bài Ôn tập văn học dân gian Việt Nam
- Soạn bài Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX
- Soạn bài Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt
- Soạn bài Tỏ lòng (Thuật hoài)
- Soạn bài Cảnh ngày hè
- Soạn bài Tóm tắt văn bản tự sự
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 3
- Soạn bài Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (Tiếp theo)
- Soạn bài Nhàn
- Soạn bài Đọc Tiểu Thanh Kí
- Soạn bài Thực hành phép tu từ ẩn dụ và hoán dụ
- Soạn bài Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng
- Soạn bài Cảm xúc mùa thu
- Soạn bài Trình bày một vấn đề
- Soạn bài Lập kế hoạch cá nhân
- Soạn bài Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh
- Soạn bài Lập dàn ý bài văn thuyết minh
- Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1
NGỮ VĂN 10 TẬP 2
- Soạn bài Phú sông Bạch Đằng
- Soạn bài Đại cáo bình Ngô
- Soạn bài Viết bài văn số 4: văn thuyết minh
- Soạn bài Đại cáo bình Ngô (Tiếp theo)
- Soạn bài Tính chuẩn xác, hấp dẫn của văn bản thuyết minh
- Soạn bài Tựa "Trích diễm thi tập"
- Soạn bài Khái quát lịch sử tiếng Việt
- Soạn bài Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn
- Soạn bài Phương pháp thuyết minh
- Soạn bài Viết bài làm văn số 5 : Văn thuyết minh
- Soạn bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
- Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh
- Soạn bài Những yêu cầu về sử dụng tiếng Việt
- Soạn bài Tóm tắt văn bản thuyết minh
- Soạn bài Hồi trống cổ thành
- Soạn bài Viết bài tập làm văn số 6
- Soạn bài Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
- Soạn bài Lập dàn ý bài văn nghị luận
- Soạn bài Truyện Kiều
- Soạn bài Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật
- Soạn bài Truyện Kiều (Tiếp theo)
- Soạn bài Lập luận trong văn nghị luận
- Soạn bài Văn bản văn học
- Soạn bài Thực hành các phép tu từ: Phép điệp và phép đối
- Soạn bài Nội dung và hình thức của văn bản văn học
- Soạn bài Các thao tác nghị luận
- Soạn bài Viết bài làm văn số 7: văn nghị luận
- Soạn bài Ôn tập tiếng Việt
- Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn nghị luận
- Soạn bài Viết quảng cáo
- Soạn bài Tổng kết phần văn học
- Soạn bài Ôn tập phần làm văn
- Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối năm
Lớp 10 | Các môn học Lớp 10 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 10 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 10 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2025 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Toán Học
- SBT Toán 10 Nâng cao
- Chuyên đề học tập Toán 10 - Cánh diều
- Chuyên đề học tập Toán 10 - Chân trời sáng tạo
- Chuyên đề học tập Toán 10 - Kết nối tri thức
- SBT Toán 10 - Chân trời sáng tạo
- SBT Toán 10 - Kết nối tri thức
- SGK Toán 10 - Cánh diều
- SGK Toán 10 - Chân trời sáng tạo
- SGK Toán 10 - Kết nối tri thức
Vật Lý
- SBT Vật lí 10 - Chân trời sáng tạo
- SBT Vật lí 10 - Kết nối tri thức
- SGK Vật Lí 10 - Cánh diều
- SGK Vật Lí 10 - Chân trời sáng tạo
- SGK Vật Lí 10 - Kết nối tri thức
Hóa Học
- SBT Hóa học 10 Nâng cao
- Chuyên đề học tập Hóa 10 - Cánh diều
- Chuyên đề học tập Hóa 10 – Chân trời sáng tạo
- Chuyên đề học tập Hóa 10 - Kết nối tri thức
- SBT Hóa 10 - Chân trời sáng tạo
- SBT Hóa 10 - Kết nối tri thức
- SGK Hóa 10 - Cánh diều
- SGK Hóa 10 - Chân trời sáng tạo
- SGK Hóa 10 - Kết nối tri thức
Ngữ Văn
- Soạn văn 10
- SBT Ngữ văn lớp 10
- SBT Văn 10 - Cánh diều
- SBT Văn 10 - Chân trời sáng tạo
- SBT Văn 10 - Kết nối tri thức
- Soạn văn 10 - Cánh Diều - chi tiết
- Soạn văn 10 - Cánh Diều - siêu ngắn
- Soạn văn 10 - Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn văn 10 - Chân trời sáng tạo - siêu ngắn
- Soạn văn 10 - Kết nối tri thức - chi tiết
- Soạn văn 10 - Kết nối tri thức - siêu ngắn
Sinh Học
- Chuyên đề học tập Sinh 10 - Chân trời sáng tạo
- Chuyên đề học tập Sinh 10 - Kết nối tri thức
- SBT Sinh lớp 10 - Cánh diều
- SBT Sinh lớp 10 - Chân trời sáng tạo
- SBT Sinh lớp 10 - Kết nối tri thức
- SGK Sinh 10 - Cánh diều
- SGK Sinh 10 - Chân trời sáng tạo
- SGK Sinh 10 - Kết nối tri thức
GDCD
- SGK Giáo dục quốc phòng và an ninh 10 - Cánh diều
- SGK Giáo dục quốc phòng và an ninh 10 - Kết nối tri thức
- SGK Giáo dục thể chất 10 - Cánh diều
- SGK Giáo dục thể chất 10 - Kết nối tri thức
- SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 - Cánh diều
- SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 - Chân trời sáng tạo
- SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật 10 - Kết nối tri thức
Tin Học
Tiếng Anh
- SBT Tiếng Anh lớp 10
- SBT Tiếng Anh 10 - English Discovery
- SBT Tiếng Anh 10 - Bright
- SBT Tiếng Anh 10 - iLearn Smart World
- SBT Tiếng Anh 10 - Friends Global (Chân trời sáng tạo)
- SBT Tiếng Anh 10 - Global Success (Kết nối tri thức)
- Tiếng Anh 10 - Bright
- Tiếng Anh 10 - Explore New Worlds
- Tiếng Anh 10 - English Discovery
- Tiếng Anh 10 - iLearn Smart World
- Tiếng Anh 10 - Friends Global
- Tiếng Anh 10 - Global Success
Công Nghệ
Lịch Sử & Địa Lý
- Tập bản đồ Địa lí lớp 10
- SBT Địa lí 10 - Chân trời sáng tạo
- SBT Địa lí 10 - Kết nối tri thức
- SGK Địa lí lớp 10 - Cánh Diều
- SGK Địa lí lớp 10 - Kết nối tri thức
- SGK Địa lí lớp 10 - Chân trời sáng tạo
- Tập bản đồ Lịch sử lớp 10
- SGK Lịch sử 10 - Cánh Diều
- SGK Lịch sử 10 - Chân trời sáng tạo
- SGK Lịch sử 10 - Kết nối tri thức