Tiếng gà trưa

Tác giả

1. Tiểu sử

- Xuân Quỳnh (1942 - 1988) tên khai sinh là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh.

- Quê quán: La Khê, thành phố Hà Đông - Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).

- Xuất thân trong một gia đình công chức, mẹ mất sớm, bố thường xuyên công tác xa gia đình, bà được bà nội nuôi dạy từ nhỏ đến khi trưởng thành.

- Tháng 2 năm 1955, Xuân Quỳnh được tuyển vào Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và được đào tạo thành diễn viên múa.

- Bà đã nhiều lần đi biểu diễn ở nước ngoài và dự Đại hội thanh niên sinh viên thế giới năm 1959 tại Vienna (Áo).

- Từ năm 1962 đến 1964, Xuân Quỳnh học Trường bồi dưỡng những người viết văn trẻ (khoá I) của Hội Nhà văn Việt Nam.

- Sau khi học xong, bà làm việc tại báo Văn nghệ, báo Phụ nữ Việt Nam.

- Xuân Quỳnh là hội viên từ năm 1967, ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khoá III.

- Năm 1973, Xuân Quỳnh kết hôn với nhà viết kịch, nhà thơ Lưu Quang Vũ, trước đó, Xuân Quỳnh kết hôn lần đầu tiên với một nhạc công của Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và đã ly hôn.

- Xuân Quỳnh mất ngày 29 tháng 8 năm 1988 trong một tai nạn giao thông tại đầu cầu Phú Lương, thị xã Hải Dương (nay là thành phố), tỉnh Hải Dương, cùng với chồng Lưu Quang Vũ và con trai Lưu Quỳnh Thơ mới 13 tuổi.

2. Sự nghiệp

a. Tác phẩm chính

- Hoa dọc chiến hào (1968); Gió Lào cát trắng (1974) ; Tự hát (1984); Hoa cỏ may (1989),...

b. Phong cách sáng tác

- Thơ Xuân Quỳnh giàu cảm xúc với những cung bậc khác nhau như chính tính cách luôn hết mình của Xuân Quỳnh.

- Thơ bà là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, vừa chân thành, đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng về hạnh phúc đời thường.

3. Vị trí và tầm ảnh hưởng của tác giả

- Xuân Quỳnh là một trong số những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ trẻ thời kì chống Mỹ

Sơ đồ tư duy về tác giả Xuân Quỳnh:

Tác phẩm

1. Tìm hiểu chung

a. Xuất xứ

Bài thơ được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ, in lần đầu trong tập “Hoa dọc chiến hào” (1968) của Xuân Quỳnh

b. Bố cục (3 phần)

- Đoạn 1 (khổ 1): Tiếng gà khơi dậy tình kí ức tuổi thơ.

- Đoạn 2 (khổ 2 - khổ 6): Những kỉ niệm thơ ấu và người bà.

- Đoạn 3 (khổ 7, 8): Những suy nghĩ, giấc mơ người lính

c. Thể loại: thơ năm chữ

d. Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp miêu tả, tự sự

2. Giá trị nội dung, nghệ thuật

a. Giá trị nội dung

Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước.

b. Giá trị nghệ thuật

- Thể thơ 5 chữ tạo nên cách diễn đạt tình cảm tự nhiên

- Hình ảnh thơ bình dị, chân thực

- Sử dụng điệp từ.

Sơ đồ tư duy về bài thơ Tiếng gà trưa:

• Người đàn ông cô độc giữa rừng - Đoàn Giỏi
• Buổi học cuối cùng
• Dọc đường xứ Nghệ - Sơn Tùng
• Ông đồ
• Bạch tuộc - Giuyn Véc-nơ
• Chất làm gỉ - Rây Brét-bơ-ry
• Nhật trình Sol 6 - En-đi Uya
• Thiên nhiên và con người trong truyện Đất rừng phương Nam - Bùi Hồng
• Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa - Đinh Trọng Lạc
• Sức hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển - Lê Phương Liên
• Ca Huế
• Hội thi thổi cơm
• Những nét đặc sắc trên "đất vật" Bắc Giang