Soạn bài Những câu hát than thân SBT Ngữ Văn 7 tập 1
1. Em hãy chỉ ra những sự đối lập trong bài 1. Những đối lập ấy có tác dụng, ý nghĩa gì đối với việc thể hiện nội dung của bài ca dao này ?
Trả lời:
a) Những sự đối lập trong bài 1 :
- Sự đối lập giữa hình ảnh con cò với hoàn cảnh : Con cò một mình lận đận giữa nước non, thân cò gầy guộc mà phải lên thác xuống ghềnh. Cò gặp nhiều cảnh “bể đầy, ao cạn” ngang trái, khó nhọc, kiếm sống rất vất vả.
- Sự đối lập về hình ảnh :
một mình >< nước non
thân cò >< thác ghềnh
- Sự đối lập giữa các từ và nhóm từ :
lên >< xuống
bể đầy >< ao cạn
b) Những sự đối lập đã góp phần tô đậm hình ảnh con cò khó nhọc, vất vả, cay đắng trước quá nhiều khó khăn, trắc trở, ngang trái. Đồng thời, những đối lập ấy làm tăng giá trị gợi cảm của hình ảnh con cò cũng như của nhịp điệu, ngôn ngữ.
2. Phân tích ý nghĩa của các hình ảnh ẩn dụ trong bài 2.
Trả lời:
Trong ca dao, tác giả dân gian có thói quen khi nhìn sự vật thường liên hệ đến cảnh ngộ mình, vận vào thân phận mình. Đồng thời họ cũng thường có sự đồng cảm tự nhiên với những con vật bé nhỏ, tội nghiệp (con sâu, cái kiến, con cò, con vạc, con hạc giữa trời, con hạc đầu đình, con cuốc kêu sương, con cuốc kêu ra máu) mà họ cho là cũng có số kiếp, thân phận khốn khổ như mình.
- Những hình ảnh ẩn dụ trong bài đều đi kèm với sự miêu tả bổ sung, chi tiết. Ví dụ ẩn dụ “con tằm” được miêu tả bổ sung : “Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ”. Vì vậy những nỗi thương cảm không chung chung mà cụ thể, xúc động hơn.
- Nghĩa của các hình ảnh ẩn đụ :
+ Thương con tằm “Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ” là thương cho thân phận suốt đời bị kẻ khác bòn rút sức lực.
+ Thương cho lũ kiến li ti “Kiếm ăn được mấy phải đi tìm mồi” là thương cho nỗi khổ chung của những thân phận suốt đời xuôi ngược vất vả làm lụng mà vẫn nghèo khó.
+ Thương con hạc “lánh đường mây”, “bay mỏi cánh biết ngày nào thôi” là thương cho cuộc đời phiêu bạt, lận đận và những cố gắng vô vọng của người lao động trong xã hội cũ.
+ Thương con cuốc “kêu ra máu có người nào nghe” là thương cho thân phận thấp cổ bé họng, nỗi khổ đau oan trái không được lẽ công bằng nào soi tỏ của người lao động.
Tóm lại, những hình ảnh ẩn dụ trong bài 2 biểu hiện cho nỗi khổ nhiều bề của nhiều thân phận trong xã hội cũ.
3. Câu 5*, trang 49, SGK.
Trả lời:
a) Những bài ca dao em cần sưu tầm phải đạt được các yêu cầu sau :
- Thuộc chủ đề than thân.
- Mở đầu bằng cụm từ “Thân em”.
Trên cơ sở những yêu cầu đó, em hãy cố gắng chọn những bài ca dao hay cả về nội dung và nghệ thuật.
b) Những bài ca thuộc chủ đề than thân mở đầu bằng cụm từ “Thân em” thường nói về thân phận, nỗi khổ đau của người phụ nữ trong xã hội cũ. Nỗi khổ lớn nhất là số phận bị phụ thuộc, không được quyền quyết định ngay cả tình cảm riêng của chính cuộc đời mình.
Ví dụ :
- Thân em như hạt mưa sa,
Hạt vào đài các hạt ra ruộng cầy.
- Thân em như giếng giữa đàng,
Người thanh rửa mặt, người phàm rửa chân.
- Thân em như tấm lụa đào,
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.
Người phụ nữ còn chịu đựng những đau khổ khác : “Thân em như củ ấu gai, Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen”, “Em như cây quế giữa rừng, Thơm tho ai biết ngát lừng ai hay”,...
Những bài ca trên có một số điểm giống nhau sau đây về nghệ thuật :
- Mở đầu bằng cụm từ “Thân em” (Cụm từ “Thân em” chỉ thân phận tội nghiệp, đắng cay, gợi sự đồng cảm sâu sắc).
- Là bài ca có hình ảnh so sánh để miêu tả cụ thể, chi tiết thân phận và nỗi khổ của người phụ nữ. Hình ảnh so sánh thường là những sự vật bé nhỏ, tội nghiệp.
4. Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về bài 3.
Trả lời:
Khi phát biểu những cảm nghĩ của mình về bài 3, cần chú ý bám sát nội dung, nghệ thuật của bài ca dao :
- Bài ca diễn tả xúc động, chân thực cuộc đời, thân phận nhỏ bé, đắng cay của người phụ nữ xưa. Đây là bài ca dao Nam Bộ, hình ảnh và tên gọi của “trái bần” gợi thân phận nhỏ bé, nghèo khó. “Trái bần” ấy bị “gió dập, sóng dồi” xô đẩy quăng quật trên mặt sông nước mênh mông, không biết “tấp vào đâu”, như số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến chịu nhiều đau khổ, hoàn toàn lệ thuộc vào hoàn cảnh. Xã hội luôn muôn nhấn chìm họ. Bài ca dao này là tiếng nói than thân, phản kháng của người phụ nữ trong xã hội cũ.
- Các em HS khá, giỏi có thể đặt bài ca dao này trong hệ thống những bài ca thuộc chủ đề than thân, mở đầu bằng cụm từ “Thân em”, để thấy cái chung, cái riêng độc đáo của bài ca trong hệ thống đó.
Khi triển khai các ý trên, em cần chú ý phát biểu suy nghĩ của riêng mình.
Xemloigiai.com
SBT Ngữ văn lớp 7
Soạn bài sách bài tập Ngữ văn 7, giải câu hỏi SBT Ngữ văn 7 tập 1, tập 2. Tóm tắt, phân tích, nghị luận, miêu tả, tự sự, kể chuyện bài tập tiếng Việt, tập làm văn
NGỮ VĂN 7 TẬP 1
- Soạn bài Cổng trường mở ra
- Soạn bài Mẹ tôi
- Soạn bài Từ ghép
- Soạn bài Liên kết trong văn bản
- Soạn bài Cuộc chia tay của những con búp bê
- Soạn bài Bố cục trong văn bản
- Soạn bài Mạch lạc trong văn bản
- Soạn bài Ca dao - Dân ca: Những câu hát về tình cảm gia đình
- Soạn bài Những câu hát về tình yêu, quê hương, đất nước, con người
- Soạn bài Từ láy
- Soạn bài Quy trình tạo lập văn bản
- Soạn bài Những câu hát than thân
- Soạn bài Những câu hát châm biếm
- Soạn bài Đại từ
- Soạn bài Luyện tập tạo lập văn bản
- Soạn bài Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà) - Phò giá về kinh (Tụng giá hoàn kinh sư)
- Soạn bài Từ Hán Việt
- Soạn bài Tìm hiểu chung về văn biểu cảm
- Soạn bài Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra (Thiên Trường vãn vọng)
- Soạn bài Từ Hán Việt (tiếp theo)
- Soạn bài Đặc điểm của văn biểu cảm
- Soạn bài Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm
- Soạn bài Sau phút chia li (trích Chinh phụ ngâm khúc)
- Soạn bài Quan hệ từ
- Soạn bài Luyện tập cách làm văn bản biểu cảm
- Soạn bài Qua đèo ngang. Bạn đến chơi nhà
- Soạn bài Chữa lỗi về quan hệ từ
- Soạn bài Xa ngắm thác núi Lư (Vọng Lư sơn bộc bố)
- Soạn bài Từ đồng nghĩa
- Soạn bài Cách lập ý của bài văn biểu cảm
- Soạn bài Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ) - Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)
- Soạn bài Từ trái nghĩa
- Soạn bài Luyện nói: Văn biểu cảm về sự vật, con người
- Soạn bài Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Mao ốc vị thu phong sở phá canh)
- Soạn bài Cảnh khuya - Rằm tháng giêng (Nguyên tiêu)
- Soạn bài Thành ngữ
- Soạn bài Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học
- Soạn bài Tiếng gà trưa
- Soạn bài Điệp ngữ
- Soạn bài Luyện nói: Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học
- Soạn bài Làm thơ lục bát
- Soạn bài Một thứ quà của lúa non : Cốm
- Soạn bài Chơi chữ
- Soạn bài Ôn tập văn biểu cảm
- Soạn bài Sài Gòn tôi yêu - Mùa xuân của tôi
- Soạn bài Luyện tập sử dụng từ
- Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình
- Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt
- Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I
- Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình (tiếp theo)
- Ôn tập phần Tiếng Việt (tiếp theo)
- Soạn bài Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt) - Rèn luyện chính tả
NGỮ VĂN 7 TẬP 2
- Soạn bài Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất
- Soạn bài Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn)
- Soạn bài Tìm hiểu chung về văn nghị luận
- Soạn bài Tục ngữ về con người và xã hội
- Soạn bài Rút gọn câu
- Soạn bài Đặc điểm của văn bản nghị luận
- Soạn bài Đề văn nghị luận và việc lập dàn ý cho bài văn nghị luận
- Soạn bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
- Soạn bài Câu đặc biệt
- Soạn bài Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận
- Soạn bài Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận
- Soạn bài Sự giàu đẹp của Tiếng Việt
- Soạn bài Thêm trạng ngữ cho câu
- Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh
- Soạn bài Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo)
- Soạn bài Cách làm bài văn lập luận chứng minh
- Soạn bài Luyện tập lập luận chứng minh
- Soạn bài Đức tính giản dị của Bác Hồ
- Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
- Soạn bài Ý nghĩa văn chương
- Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)
- Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn chứng minh
- Soạn bài Ôn tập văn nghị luận
- Soạn bài Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
- Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
- Soạn bài Sống chết mặc bay
- Soạn bài Cách làm bài văn lập luận giải thích
- Soạn bài Luyện tập lập luận giải thích
- Soạn bài Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu
- Soạn bài Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo)
- Soạn bài Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề
- Soạn bài Ca Huế trên sông Hương
- Soạn bài Liệt kê
- Soạn bài Tìm hiểu chung về văn bản hành chính
- Soạn bài Quan Âm Thị Kính
- Soạn bài Dấu chấm lửng và dấu chẩm phẩy
- Soạn bài Văn bản đề nghị
- Soạn bài Ôn tập phần văn
- Soạn bài Dấu gạch ngang
- Soạn bài Ôn tập phần Tiếng việt
- Soạn bài Văn bản báo cáo
- Soạn bài Luyện tập làm văn bản đề nghị và báo cáo
- Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt (tiếp theo)
- Soạn bài Kiểm tra Tổng hợp cuối năm
- Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn) (tiếp theo)
- Soạn bài Hoạt động Ngữ văn
- Soạn bài Trả bài Kiểm tra tổng hợp cuối năm
Lớp 7 | Các môn học Lớp 7 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 7 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 7 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Toán Học
- Tài liệu Dạy - học Toán 7
- Sách bài tập Toán 7 - Cánh diều
- Sách bài tập Toán 7 - Chân trời sáng tạo
- Sách bài tập Toán 7 - Kết nối tri thức
- SGK Toán 7 - Cánh diều
- SGK Toán 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Toán 7 - Kết nối tri thức
Ngữ Văn
- SBT Ngữ văn lớp 7
- Văn mẫu 7 - Cánh Diều
- Văn mẫu 7 - Chân trời sáng tạo
- Văn mẫu 7 - Kết nối tri thức
- SBT Văn 7 - Cánh diều
- SBT Văn 7 - Chân trời sáng tạo
- SBT Văn 7 - Kết nối tri thức
- Tác giả - Tác phẩm văn 7
- Soạn văn 7 - Cánh diều chi tiết
- Soạn văn 7 - Cánh diều siêu ngắn
- Soạn văn 7 - Chân trời sáng tạo chi tiết
- Soạn văn 7 - Chân trời sáng tạo siêu ngắn
- Soạn văn 7 - Kết nối tri thức chi tiết
- Soạn văn 7 - Kết nối tri thức siêu ngắn
GDCD
Tin Học
- SBT Tin học 7 - Kết nối tri thức
- SGK Tin học 7 - Cánh Diều
- SGK Tin học 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Tin học 7 - Kết nối tri thức
Tiếng Anh
- SBT Tiếng Anh lớp 7
- SBT Tiếng Anh 7 - English Discovery
- SBT Tiếng Anh 7 - Right on!
- SBT Tiếng Anh 7 - iLearn Smart World
- SBT Tiếng Anh 7 - Friends Plus (Chân trời sáng tạo)
- SBT Tiếng Anh 7 - Global Success (Kết nối tri thức)
- Tiếng Anh 7 - English Discovery
- Tiếng Anh 7 - Right on!
- Tiếng Anh 7 - iLearn Smart World
- Tiếng Anh 7 - Friends Plus
- Tiếng Anh 7 - Global Success
Công Nghệ
- SGK Giáo dục công dân 7 - Cánh diều
- SGK Giáo dục công dân 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Giáo dục công dân 7 - Kết nối tri thức
- SGK Công nghệ 7 - Cánh diều
- SGK Công nghệ 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Công nghệ 7 - Kết nối tri thức
Khoa Học Tự Nhiên
- SBT KHTN lớp 7 - Cánh diều
- SBT KHTN lớp 7 - Chân trời sáng tạo
- SBT KHTN lớp 7 - Kết nối tri thức
- SGK Khoa học tự nhiên 7 - Cánh diều
- SGK Khoa học tự nhiên 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Khoa học tự nhiên 7 - Kết nối tri thức
Lịch Sử & Địa Lý
- SBT Lịch sử và Địa lí 7 - Chân trời sáng tạo
- SBT Lịch sử và Địa lí 7 - Kết nối tri thức
- SGK Lịch sử và Địa lí lớp 7 - Cánh Diều
- SGK Lịch sử và Địa lí lớp 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Lịch sử và Địa lí lớp 7 - Kết nối tri thức