Quê hương

Tác giả

1. Tiểu sử

- Tế Hanh (1921- 2009), tên khai sinh là Trần Tế Hanh

- Quê quán: sinh ra tại một làng chài ven biển tỉnh Quảng Ngãi

2. Sự nghiệp

- Ông có mặt trong phong trào thơ Mới ở chặng cuối với những bài thơ mang nỗi buồn và tình yêu quê hương.

- Sau năm 1945, Tế Hanh sáng tác phục vụ cách mạng và kháng chiến.

- Ông được nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.

- Phong cách sáng tác: thơ ông chân thực với cách diễn đạt bằng ngôn ngữ giản dị, tự nhiên và rất giàu hình ảnh, bình dị mà tha thiết.

- Tác phẩm chính: các tập thơ Hoa niên (1945), Gửi miền Bắc (1955), Tiếng sóng (1960), Hai nửa yêu thương (1963)

Sơ đồ tư duy về tác giả Tế Hanh:

Tác phẩm

1. Tìm hiểu chung

a. Xuất xứ

Bài thơ viết năm 1939, khi Tế Hanh đang học tại Huế trong nỗi nhớ quê hương-một làng chài ven biển tha thiết. Bài thơ được rút trong tập Nghẹn ngào (1939) và sau đó được in trong tập Hoa niên (1945)

b. Bố cục

- 2 câu đầu: Giới thiệu chung về làng quê.

- 6 câu tiếp: Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá

- 8 câu tiếp: Cảnh thuyền cá về bến.

- 4 câu tiếp: Nỗi nhớ làng chài, nhớ quê hương

c. Thể loại: thơ tự do

d. Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp miêu tả

2. Giá trị nội dung, nghệ thuật

a. Giá trị nội dung

Bài thơ đã vẽ ra một bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển. Trong đó nổi bật lên hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân chài và cảnh sinh hoạt lao động chài lưới. Qua đó cho thấy tình cảm quê hương trong sáng, tha thiết của nhà thơ.

b. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn ngữ bình dị mà gợi cảm, giọng thơ khỏe khoắn hào hùng

- Hình ảnh thơ phong phú, giàu ý nghĩa

- Nhiều phép tu từ được sử dụng đạt hiệu quả nghệ thuật

Sơ đồ tư duy về bài thơ Quê hương:

• Bầy chim chìa vôi - Nguyễn Quang Thiều
• Đi lấy mật - Đoàn Giỏi
• Ngàn sao làm việc - Võ Quảng
• Đồng dao mùa xuân - Nguyễn Khoa Điềm
• Gặp lá cơm nếp - Thanh Thảo
• Trở gió - Nguyễn Ngọc Tư
• Vừa nhắm mắt, vừa mở cửa sổ
• Người thầy đầu tiên
• Mùa xuân nho nhỏ
• Gò me - Hoàng Tố Nguyên
• Bài thơ Đường núi của Nguyễn Đình Thi - Vũ Quần Phương
• Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt - Vũ Bằng
• Chuyện cơm hến - Hoàng Phủ Ngọc Tường
• Hội lồng tồng - Nhóm tác giả