Bố mẹ Việt dạy con theo kiểu Tây, có nên hay không?
Phải hỏi! Bởi mới đầu thấy con Tây có tí tuổi đầu mà nề nếp, tự lập, khỏe mạnh, năng động... ham quá! Còn con mình, nhìn mắc bực: nhút nhát, yếu xìu, vô kỷ luật, mười tuổi rồi mà để “nó” ở nhà một mình đôi ngày là..rách việc lắm, cái gì cũng Mẹ!
Nhưng nhìn kĩ thì phát hiên kiểu tây thường đính kèm các “tác dụng phụ” đầy phật ý! Tỉ như: 18 tuổi là con tây “biến” khỏi nhà, một đi không trở lại, chỉ “hạ cố” thăm cha viếng mẹ như thăm hàng xóm. Yêu ai, cưới ai là tự “nó” quyết định, cha mẹ chỉ việc đứng ngó chứ không được phép “chen” vào: ba mẹ sốc nặng!
Không giống dạy theo kiểu ta: ngoài ba mươi tuổi rồi mà mẹ có bắt chia tay “cái đứa không hợp tuổi" thì con phải “nghiêm túc nghiên cứu thông tư, chỉ thị” Là con hiếu thảo thì phải “hấu bên gối mẹ”; mẹ bảo học ngành gì con phải học ngành đó, con thích và có khả năng hay không: chẳng quan trọng! Có thế cha mẹ mới thỏa mãn, mới hài lòng.
Sốc nặng hơn. Lần này là con sốc!
Nhưng rồi văn cứ muốn con năng động, tự lập, hoạt bát, hạnh phúc, nên mới phân vân, chẳng biết chọn cách nào cho . .được tất mà không mất gì. Tham thấy ớn không! Nhưng thôi, tạm chấp nhận! Vì sự “tham lam” này không đến nỗi... quá bất thiện!
Nhìn lại cách giáo dục kiểu ta, với tuyên ngôn: Cha mẹ là lá chắn, che chở suốt đời con!”. Cách này, con “khỏe” lắm, mọi tình huống phát sinh từ cuộc sống đã có cha mẹ giải quyết hết, con chỉ lo hoc giỏi là được. Vậy là con mất hết cơ hội học kỹ năng sinh tồn quan trọng nhất: Xử Lý Tình Huống. Thiếu kỹ năng thiết yếu này, con trở nên nhút nhát, tinh thần yếu ớt, không thể tự lập. Và khi bị làm “lính kiểng” như thế, con cũng không hiểu mình học để làm gì, vì con không thể có cơ hội sử dụng kiến thức; tư tưởng lười học - ỷ lại cũng phát sinh theo: “mọi chuyện đã có mẹ lo” Chỉ “được” mỗi một điều: hầu bên gối mẹ, dính chặt với cha mẹ. Đương nhiên! Để lỡ có chuyện gì thì còn có cha mẹ “đỡ đạn” cho chứ!
Thời hội nhập, chúng ta có dịp chứng kiến những câu chuyện đắng lòng kiểu hội nhập nửa vời: khá nhiều gia đình gửi con du học, đã bị người thân ở nước ngoài từ chối cho ở chung nhà, vì “nó lớn tướng vậy mà chẳng biết làm gì cả. Ở chung chắc lây cái lười cái dở cho con tôi mất” Chẳng hiểu cha mẹ của mấy đứa “lười, dở" này chui xuống lỗ nẻ nào, khi đứa con vàng con ngọc của mình bị xếp vào đúng “ngạch” phế phẩm?
Ngó qua cách giáo dục kiểu tây, phương châm cũng khá rõ ràng: cuộc đời đầy chông gai, cha mẹ sẽ trang bị cho con đủ kỹ năng và con sẽ là người tự bước đi, chứ cha mẹ sẽ không “bế” con qua khỏi mớ chông gai đó, lỡ có xây xát chút đỉnh thì ráng tự phục hồi! Đây là quy trình cho “xuất xưởng” những đứa trẻ với tinh thần độc lập tự cường rất cao, rất chịu khó học, nhưng lại ít gắn bó với cha mẹ.
Rõ ràng, kiểu giáo dục nào cũng có vàng trộn lẫn với cát!
Vàng trong giáo dục kiểu tây là sự tự lập, tính năng động, khả năng xử lý tình huống tốt. Điều này không khó để có được: dạy con làm việc nhà từ bé - bé là từ một tuổi!
Một tuổi phải bắt đầu học tự xúc ăn, có thể bò hoặc lẫm chẫm đi lấy giúp cha mẹ những món đồ đơn giản an toàn như tờ báo, cái cốc nhựa, tã giấy wv... Những hoạt động dạng này sẽ phức tạp dần theo tuổi, đây là loại hạt giống rất tốt cho tính tự lập năng động, đồng thời là liều vắc xin hữu hiệu phòng ngừa chứng ích kỷ, thói vô trách nhiệm.
Vàng trong giáo dục kiểu ta là sự gắn bó quyến luyến sâu đậm với gia đình.
Nguồn gốc của gắn bó là yêu thương và nguồn gốc của yêu thương là trách nhiệm: ta có trách nhiệm với ai càng nhiều thì àng yêu thương người đó.
Muốn bé yêu thương gia đình càng nhiều thì hãy trao vào tay bé nhiều trách nhiệm nho nhỏ để chăm sóc gia đình – những việc thật đa dạng nhưng không quá sức. Được thế, dần dần bé sẽ rất yêu thương gia đình, và sự gắn bó đương nhiên sẽ đến.
Làm việc nhà như một mảnh đất chứa đầy vàng ròng, vừa giúp con có kỹ năng xử lý tình huống độc lập tốt, lại vừa khiến con biết yêu thương gắn bó với mẹ cha! Vậy mà từ khá lâu rồi, “mảnh đất vàng" ấy được “kính dâng” trọn vẹn cho các cô giúp việc. Còn những bé cưng thì toàn bị..ăn “cát”! Để rồi một hôm, ai đó phải giật mình tự vấn: “Dạy con theo kiểu tây, nên hay không?
